Psia pietruszka i spółka

Wielkimi krokami zbliża się lato, a wraz z nim ciepłe dni, pikniki, spędzanie czasu na łonie natury. Przynosi nam to wiele korzyści, ale czasami może być niebezpieczne. Dziś więc będzie o tym, gdzie nie warto rozkładać swojego piknikowego koca i których roślin nie zbierać do zielnika. 

PSIA PIETRUSZKA

psia pietruszka

Psia pietruszka to inaczej pietrasznik plamisty, szczwół plamisty, świńska wesz, weszka, szaleń plamisty lub blekot pospolity. Jedna roślina, a tyle nazw? Niektóre z nich są regionalne, ale mam wrażenie, że każde kojarzy się z czymś negatywnym. I słusznie. Psia pietruszka kwitnie od czerwca do początku września. Wydaje się niepozorna, ale jest jedną z najbardziej trujących roślin z rodziny selerowatych. Wydziela specyficzny zapach, który przypomina woń czosnku.  Wszystkie części rośliny zawierają toksyczne związki chemiczne - cykutynę, koninę, kwas mrówkowy i kwas masłowy. Latem najwięcej związków trujących znajduje się w pędzie nadziemnym. Spożycie lub polizanie prowadzi do zatrucia, którego pierwsze objawy pojawiają się już po chwili. Są to:

• silne pieczenie w ustach
• trudności w przełykaniu
• osłabienie kończyn dolnych
• utrata wrażliwości na bodźce
• skurcze
• drżenie mięśni
• obniżenie temperatury ciała

• rozszerzone źrenice
• światłowstręt
• ślinotok
• biegunka

By pomóc należy jak najszybciej wywołać wymioty i zabrać chorego do szpitala, gdzie będzie miał przepłukany żołądek. Paraliż lub osłabienie mięśni mogą się jednak utrzymywać jeszcze przez jakiś czas. 

kwiatostan

nasiona

 

BARSZCZ SOSNOWSKIEGO

To również roślina z rodziny selerowatych. Pochodzi z Kaukazu a do Europy 

barszcz Sosnowskiego

został przeniesiony i stał się rośliną inwazyjną. W niektórych rejonach świata nazywany jest "Zemstą Stalina", ponieważ pojawił się niedługo przed śmiercią dyktatora. We wszystkich częściach rośliny, w tym we włoskach gruczołowatych na łodygach i w liściach oraz korzeniach znajduje się olejek eteryczny zawierający furanokumaryny, które stanowią zagrożenie szczególnie w słoneczne dni. Pod wpływem promieni słonecznych furanokumaryny wiążą się z DNA skóry powodując oparzenia II i III stopnia. Objawy poparzenia to:

• zaczerwienie skóry
• pęcherze z surowiczym płynem
• wrzodziejące rany
• martwica skóry

Aby pomóc osobie, która miała kontakt z tą rośliną, należy przemyć skórę, unikać słońca i udać się do lekarza.

Barszcz Sosnowskiego ma również niekorzystne działanie ekologiczne. Tam, gdzie się pojawia, rośnie masowo, wypierając inne gatunki roślin. Działają na nie toksyczne substancje oraz fakt, że barszcz Sosnowskiego zatrzymuję 80% światła.

kwiatostan

liście

MIŁEK WIOSENNY

miłek wiosenny

Jest to roślina należąca do rodziny jaskrowatych. Ponieważ w przeszłości była masowo zrywana przez zielarzy dla ozdoby, obecnie objęta jest w Polsce całkowitą ochroną. Kwitnie od kwietnia do maja. Cała roślina jest trująca, ale co ciekawe jej odpowiednia ilość ma działanie lecznicze. Działa uspokajająco, przeciwobrzękowo i moczopędnie, wzmacnia mięsień sercowy. Leczenie jednak może odbywać się tylko pod kontrolą lekarza, ponieważ po przekroczeniu dawki pojawiają się objawy zatrucia czyli:

• nudności
• wymioty
• zwolnienie akcji serca

Można go również spotkać w przydomowych ogródkach :)

Miłek wiosenny w ogrodzie

BIELUŃ

bieluń

Roślina z rodziny psiankowatych pochodząca z Ameryki Południowej i Północnej. W Polsce występuje bieluń dziędzierzawa, która została do naszego kraju przeniesiona. Jest to roślina bardzo trująca. Była używana przez Indian do wywoływania halucynacji. Zawierają duże ilości atropiny, skopolaminy i hioscyjaminy. Przedawkowanie wymaga hospitalizacji. Współcześnie są jednak również stosowane w leczeniu astmy i choroby Parkinsona. Co ciekawe w Indiach i Nepalu bieluń uważany jest za roślinę świętą. 

NAPARSTNICA PURPUROWA

Naparstnica purpurowa

Należy do rodziny babkowatych. W Polsce rozpowszechniona w XVIII - XIX wieku, szczególnie dużo jej występuje w południowo-zachodniej części kraju. Jest to roślina przedprątna, co oznacza, że pręciki dojrzewają wcześniej niż słupek, co stanowi zabezpieczenie przed samozapyleniem. Naparstnica zawiera saponiny, śluzy i glikozydy o działaniu nasercowym. Najsilniej działającą substancją jest digitoksyna, stosowana w leczeniu chorób serca, choć obecnie rośliny tej nie stosuje się w lecznictwie ze względu na jej działanie toksyczne. Zamiast naparstnicy purpurowej stosuje się naparstnicę wełnistą, która jest mniej toksyczna. 

TRZMIELINA POSPOLITA

Trzmielina pospolita

Jest to dość pospolity w Polsce krzew. Kwitnie w maju i zapylany jest przez muchówki. Wszystkie części rośliny, ale przede wszystkim owoce zawierają glikozydy: ewobiozyd, ewomonozyd oraz ewonozyd, które są silnie trujące. Zatrucie trzmieliną powoduje:

• osłabienie
• wymioty
• biegunkę
• dreszcze
• konwulsje
• zaburzenia pracy serca
• paraliż

35 owoców trzmieliny zabija człowieka. 

dojrzałe owoce

OSTROKRZEW KOLCZASTY

Ostrokrzew kolczasty

Jest to gatunek krzewu. W liściach zawarte są garbniki, kwasy fenolowe oraz saponiny. Owoce należy stosować ostrożnie, ponieważ mogą wywołać zatrucia. 

Ostrokrzew uprawiany jest w Polsce jako roślina ozdobna i wykorzystywany do dekoracji mieszkań w okresie Bożego Narodzenia. Liście ostrokrzewu są pokarmem zimowym jeleni. Ma również zastosowanie w lecznictwie. Zawierają garbniki i glikozyd ilicynę. Leczniczo działają liście, kora i owoce - leczą katar, zapalenie opłucnej, ospę wietrzną, stany gorączkowe, reumatyzm. Jagody działają wymiotnie i przeczyszczająco. Suszonych i sproszkowanych jagód używa się do hamowania krwawienia. Okłady z kory i liści stosuje się w przypadku złamań kości i zwichnięć stawów. 

Co ciekawe ostrokrzew był czczony w wielu religiach. Był świętym drzewem Celtów. Wykorzystywano go jako zaklęcie przeciw piorunom, dlatego sadzi się go często przy domach. Pamiętacie różdżkę Harry'ego Pottera? Zrobiona była właśnie z ostrokrzewu!

liście

owoce

 

CIS POSPOLITY

cis pospolity

Jest to zimozielone iglaste drzewo lub duży krzew. Jest w Polsce chroniony od 1423 roku. Ochronę ustanowił Władysław Jagiełło, ponieważ z drewna cisowego wyrabiało się bardzo dobrej jakości łuki i kusze Kwitnie od marca do kwietnia. Najstarszym cisem w Polsce jest cis Henrykowski w Henrykowie Lubańskim w województwie dolnośląskim. Jego wiek to około 1300 lat. 

We wszystkich częściach rośliny, oprócz osnówki otaczającej nasiono, znajdują się związki trujące: taksyny i efedryny. Taksyny działają toksycznie na serce - praca serca na początku przyspiesza a potem zwalnia, spada ciśnienie i ostatecznie serce zatrzymuje się. Objawami zatrucia są również:

• stan zapalny żołądka
• biegunka
• wymioty
• silne bóle brzucha
• ślinotok
• zawroty głowy
• utrata przytomności
• śpiączka
• drgawki

Od 50 do 100 g igieł zabija człowieka. 

Cis Henrykowski

Na dziś to tyle :) Po zagłębieniu się w temat roślin trujących, mam wrażenie, że mogłyby się stać świetnym tematem na powieść kryminalną ;)

wszystkie zdjęcia zaczerpnięte z wikipedia